Ang Lunan ng Hubad: Cebuanong Salin sa Filipino

Abstract

ABSTRAK

Ano ang hubad sa kontekstong panitikang Cebuano? Sa papel na ito, dadalumatin ang Cebuanong salitang hubad upang malaman ang kaangkupan ng salitang ito. Sa pagtalunton ng kasaysayan, napauwi sa marhinalisadong posisyon sa larangan ng panitikan ng Pilipinas ang Cebuanong panitikan dahil sa pagsiklab ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig at hanggang sa nagkaroon ng mga pagsasalin sa dekada 70 sa pagsisikap ng mga Cebuanong iskolar upang mapagtagumpayan ang pagiging marhinalisado nito. Sa pagsasalin, kinilala ang Cebuanong panitikan sa larangan ng panitikan ng Pilipinas dahil may mga paglathala na ng mga kanonisadong proyekto ng panitikang Cebuano. Siniyasat sa pag-aaral ang produksiyon ng proyektong pagsasalin ng panitikang Cebuano, mga naisaling panitikang Cebuano sa Filipinong nailathala mula 1970–2010, sinuri ang mga hadlang o problemang kinakaharap sa mga tagasaling bernakular at papel ng marhinalisadong tagasaling bernakular. Ang politika ng pagsasalin ang isa sa mga sanhi na may malaking impluwensiya sa produksiyon at pagbuo ng kanon ng isinaling panitikang Cebuano maliban sa kakulangan ng pondo at pagiging marhinalisado ng mga tagasalin. Gamit ang teoryang pagsasalin sa post-kolonyal ni Andre Lefevere, kinikilala ang mga constituency na kumokontrol sa proseso ng produksiyon at sinisiyasat ang adyenda sa likod ng produksiyon ng mga proyekto sa pagsasaling panitikan ng mga Cebuano. Ginamit naman ang teorya ni John Guillory ng kanon, ang argumento ni Barbara Herrnstein sa “halaga/ebalwasyon” kung paano naimpluwensiyahan ng pagsasalin ang pagbuo ng alternatibong kanon ng panitikang Cebuano at ang teorya ni Etamar Zohar.